Dmytruk E.A., Ilchuk V.B., Vereshchynskyi A.P., Chornyi A.A., Kharchenko E.I.
W „Zasadach organizacji i utrzymania procesu technologicznego w młynach mącznych” [1] zaleca się, aby proces mielenia odbywał się przy użyciu czterech stojaków i sześciu do ośmiu systemów mielenia (tabela 1). Obciążenie właściwe linii walcowniczej wynosi 80-100 kg/cm/dobę, a obciążenie właściwe powierzchni przesiewania 750-1300 kg/m2/dobę. Wiadomo, że obecnie istnieją młyny o zredukowanych schematach technologicznych, w których proces mielenia odbywa się na czterech systemach mielenia i od pięciu do siedmiu systemach mielenia z produkcją zarówno dwóch, jak i trzech gatunków mąki, w tym najwyższego gatunku. Na przykład Baryshivka ma młyn o wydajności 100 ton dziennie z czterema systemami mielenia, pięcioma systemami mielenia, trzema systemami przesiewania i dwoma systemami mielenia. Średnia wydajność mąki wysokiej jakości wynosi 45%, mąki pierwszego gatunku – 30%, a otrębów – 25%. Średnie obciążenia jednostkowe na linii walcowania wynoszą 71,4 kg/cm dziennie, a na powierzchni przesiewania 1328 kg/m2 dziennie, co mieści się w granicach obciążeń określonych w „Zasadach…”.
Tabela 1: Wydajność produktu przy zastosowaniu skróconych przebiegów procesu, %.
| Produkt do szlifowania | Szlifowanie według skróconych schematów technologicznych | |||
| dwustopniowy | pojedyncza odmiana | |||
| Mąka, ogólnie, w tym: |
75 | 78 | 72 | 85 |
| najwyższa klasa | — | — | — | — |
| pierwsza klasa | 55 – 65 | 40 – 50 | 72 | — |
| druga klasa | 10 – 20 | 28 – 38 | — | 85 |
| Produkty uboczne: | ||||
| mączka pastewna | 3 | — | 6 | — |
| otręby | 19.1 | 19.1 | 19.1 | 12.1 |
| Odpady kategorii I i II | 2.2 | 2.2 | 2.2 | 2.2 |
| Odpady kategorii III ze stratami mechanicznymi | 0.7 | 0.7 | 0.7 | 0.7 |
| Suszenie | — | — | — | — |
| Razem | 100 | 100 | 100 | 100 |
W dziale czyszczenia ziarna ziarno jest czyszczone i przygotowywane zgodnie z „Zasadami organizacji i zarządzania procesami technologicznymi w młynach” z dwoma etapami kondycjonowania ziarna i obróbki powierzchni ziarna.
Jednocześnie proces przemiału ziarna może być realizowany na dwóch skrobakach i dwóch rozdrabniaczach bez stosowania procesu sitowego. Taki proces technologiczny został wdrożony w młynie o wydajności 30 ton dziennie w Ovidiopolu. Proces technologiczny wykorzystuje demontażownice o zmiennej prędkości, co pozwala na regulację stopnia rozdrobnienia półproduktów mielenia.
Rozdrabniacze są konstrukcyjnie podobne do maszyn entalpicznych, z tą różnicą, że wirnik z palcami obraca się w obudowie, podczas gdy drugi wirnik jest nieruchomy.
Dział czyszczenia ziarna obejmuje separator, separator kamieni, automatyczny system nawilżania ziarna i dwa rozdrabniacze produkowane przez OLIS (Odessa), które są instalowane po nawilżeniu ziarna w celu oczyszczenia powierzchni ziarna i łuski. Łuszczarki pozwalają na usunięcie do 8% łuski.
Badania procesów technologicznych w tym młynie wykazały, że odzysk mąki po młynie walcowym pierwszego systemu dozowania (sito 49/52PA) wynosi 14%, a białość mąki wynosi 52,9 jednostek.
Aby zmniejszyć obciążenie powierzchni przesiewania drugiego systemu pogłębiania, zainstalowano przesiewacz wyprodukowany przez firmę OLIS. Odzysk mąki po młynie walcowym drugiego systemu pogłębiania wynosi 16%, a białość mąki wynosi 53,2 jednostki.
Odzysk mąki po młynie walcowym pierwszego systemu mielenia wynosi 34% przy białości 69,3 jednostek. Odzysk mąki po młynie walcowym drugiego systemu mielenia wynosi 66% przy białości 55 jednostek.
Pierwszy i drugi system zgarniania mają walce gwintowane, podczas gdy systemy mielenia mają walce mikrodrobnoziarniste.
Proces technologiczny badano podczas przetwarzania ziarna pszenicy o naturalnej masie 776 g/l i początkowej wilgotności 13,5%.
Badania bilansu wydziału mielenia wykazały, że wydajność mąki wysokogatunkowej wynosiła 53,14%, mąki pierwszego gatunku – 20,27%, a otrębów – 26,58%.
Obciążenie właściwe linii walcowniczej wynosi 100 kg/cm/dobę, a obciążenie właściwe powierzchni przesiewania wynosi 1822 kg/m2/dobę.
Obciążenie poszczególnych systemów przedstawiono w tabeli 2. Taką wydajność i jakość mąki uzyskuje się głównie dzięki wydajnej pracy odsiewacza, który wraz z obróbką powierzchni ziarna pozwala na usunięcie części łuski, a w rezultacie skraca czas trwania procesu mielenia. Brak procesu wzbogacania nie wpływa znacząco na wydajność i jakość gotowych produktów.
Tabela 2: Rzeczywiste obciążenia systemów mielenia, kg/h.
| System | Znaczenie |
| II dr.s. | 510 |
| 1 p.s. | 584 |
| 2 р. с. | 405 |
Na podstawie powyższych danych możliwe jest zrewidowanie procesów technologicznych mielenia ziarna, które są podane w „Regulaminie…”. Uzupełniając procesy technologiczne mielenia ziarna w młynach przemysłowych o efektywną obróbkę powierzchniową ziarna, można zmniejszyć nie tylko liczbę systemów mielenia, ale także liczbę systemów przesiewania, co natychmiast wpłynie nie tylko na zmniejszenie zużycia energii do przetwarzania ziarna, ale także obniży koszty operacyjne.
Badanie procesu technologicznego w młynie z trzema systemami odwadniania i trzema systemami mielenia o wydajności 30 ton dziennie (obwód winnicki, rejon lityński, wieś Birkiw) pokazuje, że taki zredukowany schemat technologiczny może produkować 58-64% wysokiej jakości mąki, ale ze wzbogaceniem pośrednich produktów przemiału. W tym młynie młyn walcowy Rb-VS-185×250 jest zainstalowany przed pierwszym systemem odwadniania, który służy do spłaszczania ziarna. Spłaszczanie ziarna jest wydajną operacją technologiczną nie tylko pod względem zużycia energii [2], ale także pod względem technologii produkcji mąki, pod warunkiem, że szczelina między walcami jest odpowiednia.
Wraz z walcarkami, systemy mielenia są wyposażone w typowe entalpie P3-BER. Wydajność układu walcarka-entolerator przedstawiono w tabeli 3.
Niski odzysk mąki po entalpii o 2 r.s. wynika z faktu, że system ten jest pod niskim obciążeniem.
Tabela 3. Wydajność systemu „młyn walcowy – entalpia” na 1 i 2 systemach mielenia
| Wskaźnik | System | |||||
| 1 р.с. | 2 р.с. | |||||
| do urządzenia | po maszynie | po entalpii | do urządzenia | po maszynie | po entalpii | |
| Przejście sitowe nr 43 | 15.40 | 50.70 | 74.19 | 23.26 | 48.52 | 52.50 |
| Odzysk mąki, %. | — | 35.30 | 23.49 | — | 25.26 | 3.98 |
| Obciążenie silnika, kW | — | 6.85 | 1.25 | — | 6.85 | 1.25 |
| kW % mąki | — | 0.19 | 0.05 | — | 0.27 | 0.31 |
| Biel mąki, jednostki | 51.8 | 65.1 | 60.5 | 36.0 | 48.7 | 48.3 |
Podczas badań przetworzono ziarno o naturalnej masie 796 g/l i zawartości wit. 61%.
Firma przywiązuje dużą wagę do jakości ziarna wykorzystywanego w produkcji. W tym celu ziarno jest frakcjonowane według wielkości. Przez sito 2,4 x 20 mm przechodzi drobna frakcja ziarna o wielkości około 6%, co pomaga zwiększyć jakość ziarna. Charakter frakcji drobnej wynosi 719 g/l; frakcja drobna zawiera 3,7% połamanych ziaren, 33,6% połamanych ziaren, 0,18% nasion innych roślin, 0,01% jęczmienia i 62,5% drobnych ziaren.
Zastosowanie frakcjonowania ziarna, obłuskiwania i spłaszczania przed procesem mielenia oraz wykorzystanie entalpii z optymalnymi obciążeniami właściwymi w procesie mielenia umożliwia poprawę technicznej i ekonomicznej wydajności przetwarzania ziarna na mąkę.
ODNIESIENIA
- 1. Zasady organizacji i prowadzenia procesu technologicznego w młynach mącznych. – K.: VIPOL, 1998. – 146 с.
- 2. Doskonalenie technologii przemiału pszenicy i żyta w ZSRR i za granicą. Maksimchuk B.M., Sibiryakov B.A., Skryabin V.A., Kosteltseva N.N., Nikiforova I.A., Cyxapev A.V. Przegląd informacji, seria: Młynarstwo i przemysł zbożowy. – Moskwa: Centralny Instytut Badawczy Technologii Żywności Ministerstwa Rolnictwa ZSRR, 1981. – с.1-40.
Opublikowano na podstawie materiałów
„Przechowalnictwo i przetwórstwo zbóż”
czasopismo naukowe i praktyczne
Nr 2 (116) luty 2009 r.
